Máy và thiết bị công nghệ và "máy và thiết bị lắp đặt vào công trình

"Máy và thiết bị công nghệ" (tiếng Anh:
machinery and technological equipment hoặc industrial equipment) là thuật ngữ dùng để chỉ các loại máy móc, thiết bị được sử dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất, chế tạo hoặc vận hành một dây chuyền công nghệ cụ thể.


Đặc điểm và Phân biệt

Sự khác biệt chính giữa "máy và thiết bị công nghệ" và "máy và thiết bị lắp đặt vào công trình" nằm ở mục đích sử dụng và tính chất gắn kết với công trình:

• Máy và thiết bị công nghệ:
  • Mục đích: Phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất, chế biến sản phẩm, hoặc thực hiện một quy trình công nghệ nhất định (ví dụ: máy dệt trong nhà máy dệt, lò luyện thép, dây chuyền đóng gói).
  • Tính di động: Thường có thể tháo dỡ, di dời để lắp đặt ở vị trí khác hoặc bán thanh lý độc lập mà không làm ảnh hưởng đến kết cấu chính của tòa nhà.
  • Hạch toán: Trong kế toán, chúng thường được hạch toán là tài sản cố định riêng biệt, không gộp chung vào giá trị công trình xây dựng (trừ khi có quy định khác cho các dự án đặc thù).
• Máy và thiết bị lắp đặt vào công trình:
  • Mục đích: Phục vụ cho việc vận hành, sử dụng tiện nghi của chính công trình đó (ví dụ: hệ thống điều hòa trung tâm, thang máy, hệ thống điện chiếu sáng, hệ thống cấp thoát nước).
  • Tính gắn kết: Gắn liền và trở thành một phần không thể tách rời của công trình. Nếu tháo dỡ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sử dụng của tòa nhà.
  • Hạch toán: Thường được tính vào giá trị chung của công trình xây dựng (tài sản cố định là nhà cửa, vật kiến trúc).

Ví dụ về "Máy và thiết bị công nghệ"

• Máy CNC, máy cắt laser, máy dập trong ngành cơ khí.
• Dây chuyền sản xuất tự động, robot công nghiệp.
• Bồn bể và đường ống công nghệ trong các nhà máy hóa chất, thực phẩm.
• Thiết bị bán dẫn, thiết bị điện tử trong nhà máy sản xuất linh kiện.

Thiết bị bán dẫn và thiết bị điện tử trong nhà máy sản xuất linh kiện là một phần quan trọng của "máy và thiết bị công nghệ". Chúng được sử dụng để chế tạo, kiểm tra, và lắp ráp các linh kiện điện tử tinh vi như chip (IC), bóng bán dẫn, và các bảng mạch in (PCB).



Đặc điểm của các thiết bị này

Các thiết bị này thường có những đặc điểm nổi bật sau:

1. Độ chính xác và tự động hóa cao: Yêu cầu sản xuất ra các linh kiện có kích thước siêu nhỏ (nanomet), do đó máy móc phải hoạt động với độ chính xác tuyệt đối, gần như hoàn toàn tự động để giảm thiểu sai sót do con người.
2. Môi trường sản xuất đặc biệt: Các nhà máy này thường là "phòng sạch" (cleanroom) với các tiêu chuẩn khắt khe về độ ẩm, nhiệt độ và mức độ bụi bẩn trong không khí (ví dụ: cấp độ ISO 5 hoặc thấp hơn).
3. Chi phí đầu tư lớn: Đây là những thiết bị công nghệ cao, đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu rất lớn.
4. Tuổi thọ và chu kỳ công nghệ ngắn: Công nghệ bán dẫn thay đổi liên tục, do đó các thiết bị này có thể bị lạc hậu nhanh chóng sau vài năm sử dụng.

Ví dụ về các loại thiết bị chính

Dưới đây là một số loại máy và thiết bị công nghệ chính thường gặp trong lĩnh vực này:

• Thiết bị quang khắc (Photolithography equipment): Đây là công đoạn cốt lõi, sử dụng ánh sáng (thường là tia cực tím EUV) để vẽ các mạch điện siêu nhỏ lên bề mặt wafer (đĩa bán dẫn). Nổi bật nhất là các máy của ASML.
• Thiết bị lắng đọng và khắc (Deposition and Etching equipment): Dùng để bồi đắp (lắng đọng hơi hóa học - CVD, PVD) hoặc loại bỏ vật liệu (khắc khô, khắc ướt) khỏi wafer theo mẫu đã tạo.
• Máy kiểm tra và đo lường (Testing and Metrology equipment): Bao gồm máy đo kích thước (CD-SEM), máy kiểm tra khuyết tật, và máy thử điện (wafer probers, final test systems) để đảm bảo chất lượng chip.
• Thiết bị lắp ráp và đóng gói (Assembly and Packaging equipment): Các máy dùng để cắt wafer thành từng chip (die cutting), gắn chip vào vỏ bảo vệ (die bonding, wire bonding), và đóng gói thành sản phẩm hoàn chỉnh.

Những thiết bị này thuộc nhóm "máy và thiết bị công nghệ" vì chúng phục vụ trực tiếp cho quy trình sản xuất cốt lõi và có thể được di chuyển hoặc nâng cấp độc lập với hạ tầng xây dựng của nhà máy.